NANO BIO: HƯỚNG DẪN ĐẶC TRỊ, PHÒNG BỆNH HIỆU QUẢ BỆNH DO NẤM VI KHUẨN TRÊN CÂY THANH LONG

Thanh Long là loại trái cây có giá trị xuất khẩu cao, được trồng với quy mô lớn, 3 tỉnh chiếm tỉ lệ trồng Thanh Long cao nhất là Bình Thuận, Long An và Tiền Giang. Tình hình nấm, vi khuẩn gây bệnh gây thiệt hại lớn cho bà con nông dân trồng Thanh Long. Dưới đây là một số loại nấm, vi khuẩn gây bệnh thường gặp trên cây Thanh Long, dấu hiệu triệu chứng, nguyên nhân, cách đặc trị và phòng ngừa để bà con tham khảo.

 

 

1.Bệnh nấm tắc kè (bệnh nấm đốm trắng) trên cây Thanh Long:

Bắt đầu xuất hiện rải rác từ những năm  2009 đến 2011 với tỷ lệ rất thấp. Tuy nhiên, đến khoảng đầu mùa mưa năm 2012 thì bệnh nấm tắc kè phát sinh và phát triển gây hại trên diện tích rất rộng với mức độ lây lan nhanh, làm ảnh hưởng đến chất lượng mùa vụ Thanh Long ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt gây tốn rất nhiều chi phí điều trị loại bệnh hại này.

Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) là loại nấm gây bệnh hại nguy hiểm cho cây thanh long, gây thiệt hại nặng nề đến năng suất và kinh tế của người nông dân bởi bào tử nấm bệnh phát tán và lây lan với mức độ rất nhanh.

 

Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như bệnh đốm trắng, đốm nâu do bệnh hại này có biểu hiện thay đổi liên tục theo từng giai đoạn.

Vết bệnh Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) qua từng giai đoạn

 

Tác nhân gây hại của bệnh Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) trên cây thanh long

Bệnh Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) trên cây thanh long do nấm Neoscytalidium dimidiatum gây ra.

 

Triệu chứng, biểu hiện của bệnh Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) trên cây thanh long

Trên cành

Ban đầu vết bệnh là những vết lõm tròn nhỏ màu trắng. Về sau khi gặp điều kiện thích hợp với độ ẩm cao thì vết bệnh nổi lên tạo thành những đốm tròn màu nâu vàng.

 

Khi bệnh phát triển mạnh, bệnh tăng cấp độ bệnh hại lên thì các vết bệnh tạo thành những nốt sần sùi nhô lên trên cành thanh long, nhìn qua có nét giống như da của con tắc kè. Nếu gặp trời mưa, vết bệnh sẽ bị thối nhũn gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cành, đến mạch lưu dẫn chất dinh dưỡng, nước và khả năng quang hợp của cây thanh long.

 

Trên trái

Cũng giống như trên cành, các vết bệnh trên trái thanh long cũng là những đốm tròn lồi nằm rải rác trên bề mặt trái, gây ảnh hưởng đến chất lượng trái khi thu hoạch.

Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) trên cành và trái

 

Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) trên cây thanh long

Bào tử nấm Neoscytalidium dimidiatum có tốc độ phát tán và lây lan rất nhanh.

 

Nấm bệnh phát triển mạnh vào mùa mưa khi độ ẩm tăng cao, nhiệt độ trung bình từ 22 đến 30oC.

Nấm bệnh thường phát triển mạnh khi độ pH đất thấp hoặc quá cao, đất nghèo chất hữu cơ và thiếu nước.

Nấm Neoscytalidium dimidiatum có khả năng kháng thuốc rất mạnh chính vì thế bà con nông dân cần phun thuốc phòng ngừa loại bệnh này từ sớm.

Biện pháp phòng trừ và điều trị bệnh Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) trên cây thanh long

Trên thực tế, Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) là loại bệnh gây hại rất nặng đến vườn thanh long bởi tốc độ lây lan của bào tử nấm bệnh rất nhanh. Trong thời gian ngắn, chúng có thể gây hại vườn thanh long với diện tích cực lớn. Hơn nữa, đây là loại nấm có sức đề kháng khoẻ, mức chịu đựng và kháng thuốc mạnh nên việc phòng ngừa từ sớm chính là giải pháp tốt nhất để bà con nông dân đảm bảo năng suất và chất lượng mùa vụ thanh long.

Vết bệnh Nấm tắc kè (nấm đốm trắng) trên cành Thanh Long

 

2. Bệnh thối đầu cành trên cây Thanh Long:

 

Nguyên nhân: do nấm Alternaria sp gây ra, bệnh thường phát sinh vào đầu mùa mưa.

 

Biểu hiện triệu chứng:

 

Các cành trên cùng của trụ sẽ chuyển sang màu vàng và vết bệnh xuất hiện, phát sinh mạnh ở các cành phía Tây, cành bị khuất gió. Bệnh làm cho ngọn cành thanh long bị bệnh chuyển thành màu vàng, mềm ra, sau đó bị thối nhũn.

 

Biểu hiện thối dầu cành cây thanh long:

Cây bị bệnh sẽ phát triển chậm, cành giảm cây mất khả năng cho trái. Nếu bệnh nặng cây sẽ chết ngọn và hoàn toàn không phát triển được nữa. Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời thì sẽ ảnh hưởng lớn về cả năng suất lẫn chất lượng trái.

 

3. Bệnh đốm nâu trên cây Thanh Long:

Nguyên nhân: do nấm Gloeosporium agaves gây hại trong điều kiện ẩm độ cao hoặc nhiều sương mù vào sáng sớm tạo điều kiện cho bệnh phát triển nhanh.

 

Biểu hiện triệu chứng: Bệnh gây hại cả trên thân và quả thanh long. Bệnh gây hại làm cho cành thanh long bị sần sùi, gây thối khô từng mảng.

 

Biểu hiện bệnh đốm nâu trên cây thanh long:

Trên quả, những đốm vàng làm cho quả trở nên sần sùi thối khô làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến giá trị thương phẩm.

 

4. Bệnh đốm trắng trên cây Thanh Long:

Nguyên nhân: do nấm Neoscytalidium dimidiatum bệnh xuất hiện tấn công mạnh vào mùa mưa. Nhiệt đọ 30-35oC và ẩm độ cao là điều kiện thích hợp cho bệnh phát triển và lây lan.

 

Biểu hiện triệu chứng:

 

Bệnh đốm trắng trên cây thanh long

Vết bệnh ban đầu là nhưng đốm nhỏ màu trắng, hơi lõm, về sau chuyển sang màu vàng cam và khi bệnh phát triển nặng, đốm bệnh trở thành vết loét có màu nâu, hơi gờ lên. Gây ảnh hưởng nặng đến sinh trưởng của cây, năng suất và giá trị thương phẩm của trái. Bệnh thường gây hại trên bẹ non, nụ bông, trái non và giai đoạn chuẩn bị thu hoạch.

 

5. Bệnh thán thư trên cây Thanh Long:

Nguyên nhân: do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây hại, bệnh xuất hiện khi thời tiết mưa nhiều, ẩm độ cao, và đặc biệt là cây có nhiều cành non.

 

Biểu hiện triệu chứng: Trên cành: thân càng sẽ thối mềm, có màu vàng sáng, sau đó chuyển dần sang màu nâu, vết thối thường bắt đầu từ phần ngọn hoặc gai của các cành thanh long. Sau đó đi vào bên trong phần thịt cành và lõi cành.

 

Bệnh thán thư trên cây thanh long

Trên hoa: vết bệnh xuất hiện đầu tiên có dấu hiệu là những chấm nhỏ li ti , màu đen. Vết bệnh lớn hơn thì xung quanh có quầng màu vàng, làm hoa khô và rụng. điều này làm giảm đáng kể số lượng trái về sau đối với những vườn bị nhiễm nặng.

 

Trên trái: Mầm bệnh tồn tại trên vỏ trái lúc còn xanh, ban đầu là những đốm nhỏ màu vàng, sau đó lớn dần lên và chuyển sang màu nâu đen.

 

6. Bệnh nám cành trên cây Thanh Long:

Nguyên nhân:  bệnh xuất hiện vào màu nắng trong điều kiện thời tiết thất thường. Nắng làm bỏng mô cây tạo điều kiện cho nấm Macssonina agaves Syd và Sphaceloma sp tấn công và phát triển.

 

Biểu hiện triệu chứng:

 

Bệnh nám cành trên cây thanh long

Vết bệnh đầu tiên là vết cháy nắng sau đó tại chỗ cháy nắng có một màng mỏng màu xám tro, nhám do nấm lớp mốc phát triển.

 

7. Bệnh nấm bồ hóng trên cây Thanh Long:

Nguyên nhân: Bệnh nấm bồ hóng trên cây thanh long do nấm Capnodium sp gây ra. Bệnh phát triển chủ yếu vào mùa nắng.

 

Biểu hiện triệu chứng:

 

Biểu hiện nấm bồ hóng trên cây thanh long

Bệnh tấn công trên vỏ quả làm mất màu ngay tại vị trí vết bệnh. Trong trường hợp nhiễm bệnh nặng sẽ làm cho vỏ quả bị xù xì và làm giảm giá trị thương phẩm.

 

Biện pháp canh tác

Thường xuyên thăm vườn, kiểm tra cây thanh long để sớm phát hiện mầm bệnh và có biện pháp điều trị nấm bệnh kịp thời

Khi phát hiện cành bệnh, bà con nông dân nên cắt bỏ những cành bị nhiễm bệnh nặng và tiêu huỷ chúng để ngăn chặn sự lây lan của nấm bệnh.

Bón phân bón gốc cân đối, đầy đủ dinh dưỡng đa lượng.

Kết hợp bón phân bón lá, bổ sung dinh dưỡng từ phân trung lượng & vi lượng.

Bón phân hữu cơ hoai mục kết hợp ủ cùng nấm đối kháng để bón cho cây theo tỉ lệ phù hợp.

Thường xuyên chăm sóc, dọn dẹp tàn dư, cỏ dại trong vườn để vườn được thông thoáng, giảm độ ẩm trong vườn.

Kiểm tra độ pH đất định kỳ, giữ đất luôn tơi xốp, tạo điều kiện cho các vi sinh vật có lợi phát triển.

Nên rửa vườn sau khi thu hoạch để rửa sạch các bào tử nấm bệnh, nguồn bệnh trong vườn.

Biện pháp Công nghệ sinh học Nano

Vì bào tử nấm, vi khuẩn có tốc độ phát tán, lây lan nhanh, lại có sức chống chịu tốt, kháng thuốc mạnh, chính vì thế bà con nông dân cần phun thuốc phòng ngừa từ sớm để ngăn chặn sự lây lan của loại nấm này.